უკრაინის ავტკეფალიისკენ განვლილი გზა და დარჩენილი ნაბიჯები

1-ეროვნული სახელმწიფოს საზღვრებში ავტოკეფალიის მინიჭება მხოლოდ მსოფლიო საპატრიარქოს შეუძლია, მაგრამ ამისთვის საჭიროა ამ სახელმწიფოს მოსახლეობისა და ხელისუფლების მზაობა. უკრაინის შემთხვევაში ეს პროცესები პრეზიდენტ იუშენკოს დროს დაიწყო, ლოგიკურიც იყო, რომ რუსეთისგან პოლიტიკურად განთავისუფლებულმა უკრაინელმა ხალხმა და ხელისუფლებამ, ეკლესიის დამოუკიდებლობაც მოითხოვა. ეს პროცესი საკმაოდ რთული და გრძელვადიანია (მაგ. საქართველოს შემთხვევაში მას 73 წელი დაჭირდა), უკრაინაში განვითარებული ცნობილი მოვლენების შემდეგ იანუკოვიჩის მთავრობამ ეს პროცესები რა თქმა უნდა მაქსიმალურად შეანელა და უკან წასწია. პროცესი განახლდა პოროშენკოს პრეზიდენტობისას და მნიშვნელოვან წინსვლასაც მიაღწია.

2- უკრაინის რადაში მოსახლეობის მხრიდან პეტიცია შევიდა, ათი ათასობით უკრაინელი ქვეყნის ხელმძღვანელობას ავტოკეფალიის მიღების პროცესში დახმარებას სთხოვდა, რადამ იმსჯელა საკითხზე, დადებითად გადაწყვიტა იგი და ეს გადაწყვეტილება თავად პოროშენკომ აცნობა ფანარში მსოფლიო საპატრიარქოს, რაც საკმარისი აღმოჩნდა ამ უპირატესი საყდრისთვის, რომ საკუთარი მოქმედებები დაეწყო.

კეფალონიის სასწაული და ”გველობა”

            გავოცდი, როდესაც ვნახე, რომ საქართველოდან სპეციალური ტურისტული ტურები მოქმედებს, რომლის შეძენის შემთხვევაშიც 15 აგვისტოს (ღვთისმშობლის მიძინების დღესასწაულს) საბერძნეთის კუნძულ კეფალონიაზე შეხვდებით, სადაც საშუალება გექნებათ ნახოთ, როგორ სცემენ თაყვანს ‘’გველები’’  ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელს. საბერძნეთი და ბერძნული კუნძულები ხშირად უნდა მოინახულოთ, მაგრამ არავის მისცეთ საშუალება თქვენი რელიგიური გრძნობებით იმანიპულიროს, მოგატყუოთ და ფული დაგცინცლოთ. პირდაპირ საქმეზე გადავალ და შევეცდები მოკლედ აგიხსნათ კეფალონიის ‘’სასწაულის’’ სიმცდარე.

1.ისტორია- ლეგენდის თანახმად კუნძულ კეფალონიასთან მეკობრეების ნავი მოვიდა, მონასტერში მცხოვრებმა შეშინებულმა მონაზვნებმა ღმერთს სთხოვეს საკუთარი სიწმინდის დაცვა, შედეგად, მონასტერში შესულ მეკობრეებს მონაზვნების მაგივრად  გველები დახვდათ (ლეგენდის ზოგიერთი ‘’რედაქციის’’ მიხედვით გველები მონაზვნებად გადაიქცნენ და ამის შემდეგ ყოველ ღვთისმშობლობას მოდიან მონასტერში, რომ ღვთისმშობლის ხატს თაყვანი სცენ.

უკრაინის ავტოკეფალიის ცნობა და აფხაზური ,,საფრთხე”

  

    როდესაც საუბარი იწყება უკრაინის ეკლესიის ავტოკეფალიაზე, რუსული ნარატივი დაუყოვნებლივ იწყებს ჩვენს ,,შეშინებას’’, რომ საქართველოს მხრიდან მისი ცნობის შემთხვევაში აფხაზეთს ,,დავკარგავთ.’’ ეს აზრი სრულიად უსაფუძვლო და არარეალურია, დეტალურად განვიხილოთ თუ რატომ.

• ავტოკეფალიის მინიჭებას სჭირდება თავისი და საკმაოდ მკაცრად განსაზღვრული პროცედურები, რომელშიც უმთავრესია დედაეკლესიის საკითხი, სწორედ მისგან უნდა მოდიოდეს ავტოკეფალიის აღიარების ინიციატივა. რუსეთი კი არანაერად, ვერასდროს და ვერანაირად იქნება აფხაზეთის დედაეკლესია, შესაბამისად ვერც მიანიჭებს, ან მინიჭების ინიციატივით გამოვა.
• ავტოკეფალიის მინიჭებისთვის ასევე უმნიშვნელოვანესია ე.წ. ,,ფოტიოსის პრინციპი’’, რომელიც თავის მხრივ მეოთხე მს. კრების მე-17 და ტრულის კრების 38-ე კანონს ეყრდნობა, რომ საეკლესიო მოწმობა საეროს უნდა მიყვებოდეს. ე.ი. შეუძლებელია ავტოკეფალია მიენიჭოს რომელიმე ისეთი ქვეყნის ეკლესიას, რომელი სახელმწიფოს საზღვრებიც არაა აღიარებული. ვინაიდან და რადგანაც აფხაზეთის ტერიტორია საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და მსოფლიო თანამეგობრობის ერთსულოვანი გადაწყვეტილებით საქართველოს დე იურე ტერიტორიაა, შეუძლებელია ამ ტერიტორიაზე საქართველოს გარდა სხვა რომელიმე ეკლესიას ,,ავტოკეფალია მიენიჭოს.’’  

პატრიარქ კირილის კრეტის კრებამდელი დაპირება ყოვლადუწმინდეს ბართლომეოსს

,,ყოველი ფუჭი სიტყვისთვის, რომელსაც იტყვიან კაცნი, პასუხს აგებენ ისინი განკითხვის დღეს, რადგან ჩვენივე სიტყვებით განვმართლდებით და ჩვენივე სიტყვებით გავმტყუნდებით”  (მთ.12,36).

თუკი ახლახან გამოცემულ წიგნს- Πατριαρχικός Λόγος περί την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδον (ΑΘΗΝΑ 2017) გადახედავთ, რომელიც ყოვლადუწმინდესი ბართლომეოსის მიერ კრეტის კრებაზე წარმოთქმულ სიტყვას ეხება, ძალიან საინტერესო საკითხებს იხილავთ, განსაკუთრებით საინტერესოა ამ წიგნის 22-ე გვერდზე განთავსებული ინფორმაცია, სადაც ყოვლადუწმინდესი ბართლომეოსი უნეტარეს კირილის იმ ინიციატივაზე საუბრობს, რომელიც საკრებო ოქმების 256 გვერდზეა განთავსებული. მეტი თვალსაჩინოებისათვის ამ ადგილის ქართულენოვან თარგმანს გთავაზობთ: ,,პატრიარქი ბართლომეოსი კრების გახსნაზე: “შევახსენებთ წმინდა სხეულს, რაც თქვა მოსკოვის უნეტარესმა შამბეზიში იანვრის შეხვედრაზე კრების რეგლამენტზე საუბრისას: უნეტარესი კირილე: “თუკი, მიუხედავად, თქვენი ყოვლადუწმინდესობისა და სხვა ადგილობრივ ეკლესიათა პირველიერარქების მცდელობებისა, ვერ მოხდება, ან არ იქნება კრეტაზე, 16 ივნისს, ეკლესიის მეთაურთა შეხვედრისას ერთი ეკლესიის მონაწილეობის გარანტია, უფლება გვაქვს მივიღოთ შესაბამისი გადაწყვეტილება, რომელიც, თუნდაც ერთი ან რამდენიმე ეკლესიის არ დასწრების შემთხვევაში კრების ჩატარების შესაძლებლობას მოგვცემს, რადგან სხვაგვარად, ნამდვილად გამოუვალ მდგომარეობაში აღმოვჩნდებით” (კირილეს ციტატის დასასრული). ყოვლადუწმინდესი ბართლომეოსი: „სწორედ ამას ვაკეთებთ დღეს უნეტარესო ძმებო!“

სწავლა და ცხოვრება ათენის უნივერსიტეტის თეოლოგიურ ფაკულტეტზე

ათენის უნივერსიტეტის საღვთისმეტყველო ფაკულტეტზე ორი განყოფილებაა, ჩვენებურად რომ ვთქვათ ,,უბრალოდ თეოლოგიური’’ და სოციალური თოლოგიის, ეს უკანასკნელი უფრო მეტად სასულიერო პირების მოსამზადებელი განყოფილებაა. ე.ი. მე პირველ განყოფილებაზე ვარ. საბაკალავრო პროგრამა საკრედიტოა, იგი 4 სასწავლო წლისგან და 8 სემესტრისგან შედგება, რა პერიოდშიც 56 საგანი უნდა გქონდეს ჩაბარებული. თავად ფაკულტეტზე 100 მდე საღვთისმეტყველო (და არა ფილოლოგიური) საგანია, რომლებიც სავალდებულოდ, ნახევრად სავალდებულოდ და არჩევითად იყოფა (თუ ვინმეს ამ საგნებზე უფრო მეტი აინტერესებს, შეგვიძლია ცალკე ვისაუბროთ). თითოეულ სემესტრში სტუდენტს მაქსიმუმ 9 საგნის აღება შეუძლია, რომელთა სახელმძღვანელოებსაც უსასყიდლოდ მიღებს (თითოეული წიგნის ფასი საშუალოდ 20 ევროა, არსებობს 10 და 120 ევროიანი სახელმძღვანელოებიც), ე.ი. სემესტრში მინიმუმ 180 ევროს, წელიწადში კი 360 ევროს ვზოგავთ. არავის, არსად უთქვამს, რომ ამის გამო ვალდებული ვარ საჯარო მადლიერება გამოვხატო ვინმესადმი… შესაბამისად მადლობელი ვარ.

            ადმინისტრაცია ვახსენე და დავამატებ, რომ აზრზზე არ ვარ ვინაა უნივერსიტეტის რექტორი, არც დეკანის სახელ-გვარი ვიცი, გამიგია, რომ სასწავლებელს სულიერი მოძღვარიც ჰყოლია, რა თქმა უნდა არც ის ვიცი ვინაა და ზოგადად ,,სტაფის’’ ვერცერთ წევრს სახეზე ვერ ვცნობ, მიუხედავად იმისა, რომ სასწავლებელში მსოფლიო საპატრიარქოსა და საბერძნეთის ეკლესიის მაღალი იერარქიის არაერთი წევრი მუშაობს, ლოცვა-კურთხევის აღება არავის მოუთხოვია. პრინციპი მარტივია- სასწავლებელში ხარ სასწავლად, თუ გჭირდება მიადგები რექტორს, ლექტორს, დეკანს, მოძღვარს, დამლაგებელს და.ა.შ. თუ არადა არავინ არსად შეგაწუხებს და შენს პირად ცხოვრებაში ხელ არ აფათურებს.

ვიზალიბერალიზაციის საფრთხე და რუსული პროპაგანდა

ეს რამდენიმე დღეა შეგნებულად ვუზივარ გერმანულ სააგენტოებს და ქართველი ემიგრანტების შესახებ არსებულ ინფორმაციებს ვაჯგუფებ. ჩემგან ემიგრანტების დამცველი არ გამოვა, პირიქით, ყველაზე კარგად თავად ჩვენ ვიცით თანამემამულეები აქეთ რა სისაძაგლეებს ჩადიან და როგორ გვარცხვენენ, მაგრამ ამ შემთხვევაში სხვა რაღაცაშია საქმე. ის რომ ვიზალიბერალიზაციის შემდეგ ქართველი ტურისტების ნაკადი გაიზარდა, შესაბამისად დანაშაულიცა და თავშესაფრის მაძიებლებიც მომრავლდნენ ლოგიკურია, მაგრამ ეს ზრდა იმდენად მიზერულია რომ უხერხულიცაა ვიზალიბერალიზაციის ეჭვქვეშ დაყენება. მაგ: მონტენეგრო 2009 და ალბანეთი 2010 წლიდან უვიზო მიმოსვლით სარგებლობენ, უბრალოდ სტატისტიკას ჩახედეთ და ნახეთ რა ციფრებზეა საუბარი, ახლოსაც ვერ მივა საქართველო. მაგ:  ევროპული სააგენტოს (EASO) სტატისტიკის მიხედვით2016 წლის დეკემბერში, ევროკავშირში თავშესაფრის მაძიებელი საქართველოს მოქალაქეების რაოდენობა 625 იყო, 2017 წლის იმავე პერიოდში 1570 აპლიკანტამდე გაიზარდა. ანუ 945-ით მეტმა ადამიანმა  შექმნა ეს პრობლემა? ქვემოთ დიაგრამაა და გთხოვთ ჩახედოთ რა ციფრებზეა საუბარი სხვა ქვეყნებიდან მისაღებ მიგრანტებზე. ამას დაუმატეთ აწ უკვე ევროკავშირის წევრი რუმინეთისა და ბულგარეთის ემიგრანტების საშინელებები და + ისლამური ქვეყნის მიგრანტების თავზეხელაღებული მოქმედებები. მაშ რაშია საქმე? ამისთვის სათითაოდ უნდა გამოვიკვლიოთ თითოეული ,,პანიკიორი” სააგენტოს დაფინანსების წყარო და პროფილი. მაგ: სულ ახლახანს ასეთი პანიკური მასალები მოგვართვა გერმანულმა DIE WELT-მა, ეს რომელი სააგენტოა იცით? რუსული ფულით რომ ფინანსდება და პუტინის დაკვეთებს ასრულებს. იგივე შემიძლია ვთქვა  სხვებზე, მაგრამ მოსაწყენი იქნება. ამგვარი სააგენტოების ნახვა გაგიჭირდებათ ლიტველი, ლატვიელი, ესტონელი და.ა.შ. მეგობარი ქვეყნების ოფიციალურ წყაროებში, რატომ იცით? ამ ქვეყნებს აქვთ რუსეთთან ომისა და სსრკ-ს გამოცდილება და გვერდში გვიდგანან, თუმცა ევროკავშირში ,,პარადი” საფრანგეთსა და ჩემთვის უსაყვარლეს ქვეყანას-გერმანიას მიყავთ, რომელთა მთავრობებიც პუტინს პანეგირიკებს უძღვნიან. გაიხსენეთ სარკოზის ქმედებები პუტინთან, გაიხსენეთ გერმანიის წინა კანცლერი- გერჰარდ შროდერი ახლა რომ გაზპრომშია გამოჭიმული, გაიხსენეთ მერკელის ქმედებები 2008 წლის ომის წინ ბუქარესტის სამიტზე, სადაც ყველაფერი გააკეთა, რომ მაპი არ მიგვეღო, რითაც მწვანე აუნთო რუსეთს აგვისტოს ომისთვის, გაიხსენეთ პუტინმა როგორ ,,გადაუკეტა” კანცლერს გაზი და როგორ ააჭიკჭიკა, ,,ვიწინასწარმეტყველებ” და მერკელი როდესაც გადადგება, რუსეთი ,,თბილ ნიავს არ მიაკარებს”.  მოკლედ ორი რამე თუ არ გავითვალისწინეთ გაგვჭირდება-

ოკუპანტური მითები დოროთე დბარისა და მსოფლიო პატრიარქის კავშირებზე

ახლა ამ ბლოგს კი არა ლუვრში რა ხდება, ორსეის მუზეუმში რა შეიცვალა, ეიფელზე რამდენადაა გამკაცრებული კონტროლი და.ა.შ. უნდა ვწერდე, მაგრამ მსოფლიო პატრიარქის მიერ უნეტარეს ილიასადმი იუბილეს მილოცვას ისეთი მარაზმული და აბსურდული გამოხმაურებები მოყვა, რომ იძულებული ვარ რაღაც ვთქვა. მოკლედ, კონსტანტინოპოლის მთავარეპისკოპოსი ჩვენს უწმინდესს იხსენიებს როგორც- „უნეტარესო და უწმინდესო, მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსო და სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქო და ბიჭვინთისა და ცხუმ აფხაზეთის მიტროპოლიტო. ქრისტე ღმერთში ფრიად საყვარელო და სასურველო ძმაო.

 ხოლო რუსეთის პატრიარქი კირილე კი-“მის უწმინდესობას და უნეტარესობას, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქს, ილია მეორეს”, ამ ყველაფერს კი უბრალოდ მადლობის ნაცვლად სრული ისტერიკა მოყვა სოც. ქსელებში, იმიტომ რომ თურმე ბართლომეოსი ეხმარება დოროთე დბარს და თავად უწყობს ხელს მის სეპარატისტულ მოსაზრებებს. რეალურად კი დოროთე დბარიც ისეთივე რუსული პროექტია, როგორც ბესარიონ აპლია, ამ დოროთეს ბწყინვალედ იყენებს ჩრდილოეთის მეხუთე კოლონა და იდეოლოგიური მანქანა საქართველოში, რადგან მშვენივრად მოეხსენება ჩვენი გულუბრყვილობა, რადგან მხოლოდ საქართველოში შეიძლება არსებობდეს ადამიანი, რომელსაც ჯერა, რომ რუსეთის მიერ ოკუპირებულ აფხაზეთში შეიძლება არსებობდეს ძალა, რომელიც მოქმედებს რუსეთის სახელმწიფოს ინტერესების საწინააღმდეგოდ და არა უბრალოდ არსებობს, არამედ საკმაოდ სეროზული გავლენები აქვს. დოროთე დბარის პიროვნებით ოკუპანტური იდეოლოგიის მანქანა მარტივად ,,გვარწმუნებს’’, რომ მართალია თავად მოახდინა აფხაზეთის ოკუპაცია, მაგრამ დღევანდელ იქაურ სიტუაციაში კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოც დამნაშავეა და უბრალოდ დამნაშავე კი არა, მიზანმიმართულად ,,გვართმევს ქართველობას.’’

დღეს ფერაძის ხსენებაა!

               2016 წლის სექტემბერში, რუმინეთში, მართლმადიდებლურ ფესტივალზე მეორედ ყოფნისას პოლონეთის დელეგაციასთან ერთად მოგვიწია ცხოვრება, რომლის ხელმძღვანელ გოგონასთანაც ძალიან დავახლოვდი. დაახლოებით იანვარში მანვე დამპატიჟა ვარშავაში გასამართ ახალგაზრდათა მართლმადიდებელთა საერთაშორისო ღონისძებაზე. რა თქმა უნდა წავედი, აეროპორტში დამხვდა მანქანა, რომელშიც ჩემი მეგობარი და ,,მძღოლი’’ ისხდნენ. მოლდინის აეროპორტიდან ვარშავის ცენტრამდე საკმაო მანძილია და გზაში აღმოვაჩინე, რომ ეს ,,მძღოლი’’  პოლონეთის ეკლესიის ერთ-ერთი ყველაზე ,,დაწინაურებული’’ მოძღვარი ყოფილა, 40 წლიანი ,,სამღვდელო სტაჟით.’’ ჩემდაუნებურად ინგლისურად ვკითხე, რატომ შეწუხდით მეთქი და ბერძულად მიპასუხა- ,,თქვენ საქართველოდან ხართ, იქიდან საიდანაც წმ. გრიგოლ ფერაძე იყო და…’’ ნერწყვის გადაყლაპვა ასე არასდროს გამჭირვებია…

ქრისტიანობის დევნის ქრისტიანული მიზეზები

          ქრისტიანობა და ქრისტიანობის დევნა, ერთმანეთისაგან ფაქტიურად განუყოფელი პროცესებია. თითოეულ ეპოქას თან ახლავს საკუთარი ინდივიდუალური, ცალკეული და კონკრეტული მიზეზები, რამაც ესა თუ ის დევნა გამოიწვია, მაგრამ არ იცვლება საერთო- ,,კანონზომიერებითი მოტივი’’. მცირე ხნით თქვენს ყურადღებას 250-251 წლებში მიმდინარე მოვლენებზე შევაჩერებთ, ეს სწორედ ის პერიოდია, რომელზეც თუნდაც სემინარიაში სწავლის დროს პედაგოგთა და მეგობრებთან ერთად განსაკუთრებულ ყურადღებას ვამახვილებდი.

            მოკლედ, მარკუს ავრელიუსის მიერ წამოწყებული დევნა 180 წელს  დასრულდა, მომდევნო კი 235 წელს დაიწყო,  შესაბამისად მათ შორის განვლო დაახლოებით 50-მა წელმა, რაც შემთხვევითი არაა. ეკლესიის ისტორიაში 40-60 წელი ყოველთვის განსაკუთრებული ყურადღებით განიხილებოდა, ესაა ძველი თაობის წასვლისა და ახლის მოსვლის პერიოდი (გავიხსენოთ წინასწარმეტყველი მოსე, რომელმაც იქამდე ატარა ებრაელი ერი უდაბნოში, სანამ მონობაში დაბადებული თითმის ყველა ადამიანი არ გარდაიცვალა), ხოლო თუ ეს ცვლილება რადიკალურია და არა თანდათანობითი (ვგულისხმობთ ძველისა და ახლის ერთობლივად მოქმედებას), შედეგების აბსოლუტური უმრავლესობა უარყოფითია.

ეკლესიის შეღავათებისა და სახელმწიფოს მხრიდან მისი დაფინანსების ევროპული მოდელები

            ნაკლებად ვერთვები ხოლმე პოლიტიკური პარტიის პროგრამათა განხილვებში, არც ახლა გადავწყვეტდი თავად ეს პარტიები რომ არ შეხებოდნენ ეკლესიის საკითხს. უკვე არაერთი პოლიტიკური პარტიის წინასაარჩევნო ვიდეო რგოლები ვნახე, სადაც პირდაპირ თუ ირიბად საუბარია იმაზე, რომ სახელმწიფო არ უნდა აფინანსებდეს მართლმადიდებელ ეკლესიას და ეს უკანასკნელი არც ფინანსური შეღავათებით უნდა სარგებობდეს. თავისთავად ასეთი განცხადებები ტრაგიკული არაა, შეგვიძლია მივიღოთ ცალკეულ პირთა პირად მოსაზრებებად, ისევე როგორც შეიძლება თვლიდნენ რომ სახელმწიფომ არ უნდა დააფინანსოს ჯარი, პოლიცია, ჯანდაცვა, განათლება და.ა.შ. ტრაგედია ეს ყველაფერი მაშინ ხდება, როდესაც აღნიშნული პარტიები პროდასავლურობაზე და ევროპული ღირებულებების დაცვაზე დებენ თავს. ბევრი რომ არ გავაგრძელო მინდა შემოგთავაზოთ დასავლური ქვეყნების მხრიდან ეკლესიათა დაფინანსების თუ შეღავათების მაგალითები და დანარჩენი მერე გავაგრძელოთ.

            გეტყვით, რომ წინამდებარე თემაში არ შემიტანია ჩემთვის ძალიან საყვარელი აშშ (არაევროპული ქვეყანააო მავანს რომ არ ეთქვა), არც დიდი ბრიტანეთი (ევროპა კია, მაგრამ ევროკავშირიდან გავიდაო), არც საბერძნეთი და რუმინეთი (ეგენი მართლმადიდებელი ქვეყნები არიან და ,,არ გვაწყობსო’’ რომ არ დაეჩივლათ). მოკლედ საუბარს არც მეტი და არც ნაკლები, სკანდინავიით დავიწყებ. ვნახოთ ფინური მოდელი, სადაც რელიგიური გაერთიანებების გარდა, იურიდიული პირები – რომელიც კომპანიებს და ასოციაციებს წარმოადგენენ _ ვალდებული არიან, მონაწილეობა მიიღონ ლუთერანული ან მართლმადიდებელი ეკლესიების დაფინანსებაში  საშემოსავლო გადასახადის მეშვეობით,  რომლის გარკვეული ნაწილი მიმართულია ორი ეკლესიისთვის. არ არსებობს საგადასახადო შეღავათები კომპანიების ან სხვა იურიდიული პირების მიმართ, რომელთა აქციონერები ან წევრები ეკუთვნიან უმცირეს რელიგიებს.   ლუთერანული ეკლესია, მართლმადიდებელი ეკლესია და რელიგიური გაერთიანებები განთავისუფლებულია საშემოსავლო გადასახადისგან. სასაფლაოები კი განთავისუფლებულია უძრავი ქონების გადასახადისგან.